October 1st 2021 (v1.3, Oct 2022)
Dijital Olarak Sorumlu Bir Geleceğe Bağlı Kalın
KDS Manifestosu’nu desteklemek isterseniz, desteğinizi bireysel veya organizasyon olarak İngilizce web sitesi https://corporatedigitalresponsibility.net üzerinden verebilirsiniz.
Uluslararası KDS Manifestosu
2021 yılı boyunca, akademisyenler, kurumsal uygulayıcılar ve yazarlardan oluşan uluslararası bir grup, Dijital Sorumluluk yolculuğunuzda size rehberlik edecek bir dizi ilke oluşturmak adına mevcut çalışmalarını her birinden en iyi şekilde yararlanan tek bir uluslararası tanımda toplamak için işbirliği yaptı.
Tanım
Kurumsal Dijital Sorumluluk (KDS), bir organizasyonun verileri ve dijital teknolojileri sosyal, ekonomik ve çevresel açıdan sorumlu olarak algılanacak şekilde kullanmasına yardımcı olan bir dizi uygulama ve davranıştır.
1. Amaç ve Güven
Açık bir amaç tanımıyla birlikte hem gezegeni hem de toplumu olumlu yönde etkilemeye yönelik açık ve net bir kamu beyanı. Kanıtlarla desteklenen güçlü ve sorumlu dijital yönetişim için harekete geçme taahhüdü. Örneğin bir Dijital Etik Kurulu'nun uygulanması ve organizasyonun faaliyet gösterdiği coğrafyalarda iyileştirilmiş mevzuat, düzenleme ve etik rehberliğin aşılması ve savunulması için yönlendirilmesi.
Bu ilke hakkında daha fazla ayrıntı için buraya tıklayın.
2. Herkes için Adil ve Eşit Erişim
Organizasyonda ve genişletilmiş tedarik zincirinde eşitlik, çeşitlilik ve kapsayıcılık taahhüdü, sonuçta ortaya çıkan ürün ve hizmetlerin herkes tarafından erişilebilir ve tüketilebilir olmasını sağlamak. Buna ek olarak, bu ürün ve hizmetlerin oluşturulması, teslimi ve desteklenmesinde görev alan çalışanlara sorumlu ve adil davranılması.
Bu ilke hakkında daha fazla ayrıntı için buraya tıklayın.
3. Toplumsal Refahı Teşvik Etmek
Kişisel verilerin korunmasına, kimlikle dengelenmiş gelişmiş gizliliğin desteklenmesine, becerilere ve anlayışa erişimde dijital yoksulluğun ele alınmasına ve tüm toplumun dijital ürün ve hizmetlerin zararlı sonuçlarından korunmasına daha güçlü bir odaklanma.
Bu ilke hakkında daha fazla ayrıntı için buraya tıklayın.
4. Ekonomik ve Toplumsal Etkiyi Dikkate Almak
·Organizasyon içindeki kararların ekonomik ve toplumsal etkilerini göz önünde bulundurmak. Algoritmaların ve verilerin kurumsal kullanımına ilişkin olarak hissedarlar, çalışanlar ve tüketiciler nezdinde şeffaflık. Hem organizasyon içinde hem de dışında kazançların daha adil paylaşımı ve sürdürülebilir otomasyon yoluyla toplumlar üzerindeki ekonomik etkinin en aza indirilmesi.
Bu ilke hakkında daha fazla ayrıntı için buraya tıklayın.
5. Etki Ekonomisi ile İlerlemeyi Hızlandırmak
Ekolojik ve toplumsal açıdan daha iyi ürünlere yönelik tüketici talebini artırmak için adımlar atmak, daha fazla temiz teknoloji (cleantech), yeşil teknoloji (greentech), organik ve düşük atık tedarik zinciri KOBİ'lerini desteklemek ve hayata geçirmek, sürdürülebilir ve toplumsal etki girişimlerine yatırım yapmak.
Bu ilke hakkında daha fazla ayrıntı için buraya tıklayın.
6. Yaşamak için Sürdürülebilir Bir Gezegen Oluşturmak
BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri veya benzerlerine karşı kurumsal etkiyi anlamak ve raporlamak. Yenilik yapmak ve karbon dengelemenin (carbon negativity) ötesine geçmek, yenilik yapmak ve en büyük zorlukları çözmek.
Bu ilke hakkında daha fazla ayrıntı için buraya tıklayın.
7. Teknolojinin İklim ve Çevre Üzerindeki Etkisini Azaltmak
Çevresel bir BT Stratejisi uygulamak, teknolojinin sonuçlarını anlamak, enerji kullanımını yenilenebilir kaynaklara kaydırmak, etkiyi azaltmak ve en aza indirmek ve doğrulanmamış karbon dengeleme kullanımını en aza indirmek.
Bu ilke hakkında daha fazla ayrıntı için buraya tıklayın.
İlke 1 - Amaç ve Güven
Bu neden önemli?
Kurumsal Sorumluluğun Merkezinde Dijital Sorumluluk, çalışanların, müşterilerin ve hissedarların itibarını ve kuruma olan güvenini korumak .
1.1
Örneğin Ethos Vakfı tarafından açıklandığı gibi, konumunuzu kamuya açıklayan Dijital Sorumluluk Kuralları (Digital Responsibility Code) oluşturarak ve bunlara bağlı kalarak kamuoyu güvenini kazanmayı kolaylaştırın ve kazanın.
- Bir KDS veya Dijital Etik Konseyi / Danışma Kurulu aracılığıyla yönetişim
- Teknoloji / Dijital izleme - fırsat ve tehdidin anlaşılması
- Siber Güvenlik - Veri / IP Gizliliği ve veri koruma
- Dijital / Yapay Zeka kullanımı için anlaşılan ve uygulanan etik kurallar
- Dijital Dönüşüm için Sosyal Sorumluluk Bilinci
- .Karbon ayak izini azaltma prensipleri
1.2
Kurumsal Amacı Tanımlayın ve Hemfikir Olun ve Dijital Çağda Sosyal Değer ve Sürdürülebilirliği desteklemek için uyumu göz önünde bulundurun. Çalışanların ve liderlerin sorumlu eylemlerini mümkün kılan bir organizasyon kültürü oluşturun.
1.3
Güçlü Bir Dijital Yönetişim Uygulayın, örneğin yapısı ve yönetişimine gereken özeni göstererek bir Dijital Etik Kurulu oluşturun.
1.4
Her bir coğrafya ile pazar (örn. veri/yapay zeka) ve sertifikasyonlara (örn. çevrimiçi güvenlik/emniyet) yönelik uygun yasal, düzenleyici ve etik kurallara bağlı kalarak, bunların geliştirilmesini savunarak ve görünürlüğünü artırarak Daha Güçlü Sorumlu Düzenlemeleri Savunun ve Ötesine Geçin.
İlke 2 - Herkes için Adil ve Eşit Erişim
Bu neden önemli?
Adalet, Eşitlik, Çeşitlilik ve Kapsayıcılık, müşteriler ve çalışanlar gibi farklı paydaşları dijital teknolojilerin ve hizmetlerin kullanımına etkin bir şekilde dahil etme ihtiyacını doğurur.
2.1
Yenilikçi, Erişilebilir ve Kapsayıcı Ürün ve Hizmetler
- Toplumun tüm kesimlerinin dijital teknolojilere (bağlanabilirlik, araçlar ve yöntem bilgisi –know-how–) erişimini sağlayın.
- Ürün ve hizmetlerin tasarım açısından kapsayıcı, kullanıcı merkezli, herkes için kullanışlı ve erişilebilir olmasını sağlayın.
- Dijital araçlar ve teknolojiler aracılığıyla sosyal inovasyonda ilerlemelere olanak sağlayın.
2.2
Adalet, Eşitlik, Çeşitlilik ve Kapsayıcılığı Teşvik Edin
- Toplumsal bakış açılarını şiddetlendiren teknoloji/yapay zeka odaklı önyargılardan kaçınarak ürün ve hizmet tasarımına entegre edilmiş çeşitliliği ve farklı düşünmeyi teşvik edin.
- İşletmenin dijital dönüşümü kapsamında ayrımcılıktan etkin bir şekilde kaçının.
2.3
Sorumlu İstihdam Hakları
- İşi esnek (gig) ekonomiye karşı sorumlu bir şekilde dışarıdan temin ederken insan ve çalışan haklarının korunmasını sağlayın.
- (Dijital) tedarik zinciri boyunca sorumlu istihdam hakları
- .Dijitalleşen işyerlerinde çalışanların mahremiyet ve insan onuru haklarına saygı gösterilmesi
İlke 3 - Toplumsal Refahı Teşvik Edin
Bu neden önemli?
Verileri ve kişisel gizliliği koruyun, insanların katılımına ve becerilerini geliştirmelerine izin verin ve itibar ve güveni artırmak için zarardan koruyun.
3.1
Güçlü Gizlilik Uygulayın
- Çalışanlar, müşteriler, vatandaşlar ve tüm paydaşlar için veri gizliliğinin korunmasını sağlayın.
3.2
Sorumlu Veri Uygulamalarını Hayata Geçirin
- Harici verilerin kullanımı ve işlenmesinin şeffaflığı da dahil olmak üzere sorumlu veri doğrulama ve imha etmeuygulamalarını takip edin.
- Sorumlu siber güvenlik koruma ve müdahale uygulamalarını hayata geçirin.
- İzleme, puanlama ve profil oluşturma kullanılırken proaktif olarak bilgilendirmek ve önlemeye fırsat vermek
- Veri, teknoloji ve dijital araçları kullanarak zararlı davranış manipülasyonundan kaçının.
3.3
Dijital Olgunluk Becerilerinin Desteklenmesi
- Dijital yoksulluğun ele alınması ve kapsayıcılığın teşvik edilmesi (dijitale erişim, dijital finansa erişim)
- Toplumsal dijital olgunluktaki (beceriler, güven ve anlayış) iyileştirmelerin teşvik edilmesi.
3.4
Dijital Refahın Desteklenmesi
- Sosyal açıdan etik dijital uygulamaların takip edilmesi – 'sahte haberlerin' yayılmasını ve uygunsuz dijital etkiyi azaltmak için (zarar ve dijital refah)
- .Dijital ürün veya hizmetlerle desteklenen veya geliştirilen fiziksel ve zihinsel sağlıklı yaşam tarzının teşvik edilmesi
İlke 4 - Ekonomik ve Toplumsal Etkiyi Dikkate Alın
Bu neden önemli?
Organizasyon içindeki kararların ekonomik ve toplumsal etkisini göz önünde bulundurmaya yönelik itibar ihtiyacı .
4.1
Sürdürülebilir ve Sorumlu Otomasyon için Plan Yapın
- İnsanlar tarafından yapılan işlerin sorumlu bir şekilde değiştirilmesi, yeniden eğitim/yeniden beceri kazandırma programlarının dikkate alınması
- Etik ve tarafsız, açıklanabilir yapay zeka karar verme algoritmaları sağlayın.
- Farkındalık eğitimi yoluyla çalışanların teknoloji ve dijital dönüşümün etik ikilemini ve toplumsal etkisini anlamalarını sağlayın.
- Dijital dönüşüm, otomasyon ve teknoloji uygulamalarında çalışanların görüş ve geri bildirimleriyle aktif olarak ilgilenin.
4.2
Doğrulanabilir 3. Taraf Verileri ve Algoritmaları ile Paydaşlarla Şeffaflık
- Organizasyonların ve tüketicilerin toplanan verilerin kaynaklarını, nerede olduklarını, puanlama, profil oluşturma, raporlama dahil olmak üzere bunlarla ne yapıldığını anlamalarını sağlayın.
- Kullanılan 3. taraf yapay zeka algoritmalarının doğruluğunu ve şeffaflığını anlayın.
4.3
Dijital Ekonomik Faydaları İlgili Paydaşlarla Paylaşın
- Dijital çalışmanın ekonomik faydalarının toplumla paylaşılması – örn. uygun vergilendirme yoluyla
- Kişisel veri sahipliği haklarına saygı duymak, veri korsanlığını azaltmak ve bireysel para kazanmayı sağlamak
- Herkes için geniş çaplı inovasyonu mümkün kılmak adına açık verileri teşvik edin (Onarma Hakkının başlatılması dahil).
İlke 5 - Etki Ekonomisi ile İlerlemeyi Hızlandırın
Bu neden önemli?
İlerlemenizi hızlandırmak için ortaya çıkan temiz teknoloji ve karbon ekonomisinden yararlanın ve destekleyin.
5.1
Sürdürülebilirlik / Çevre / Etki Getirilerine Yatırım Yapın
- Tedarik zinciri boyunca ekosistemlere ortak olmaya, ekoteknoloji ve temiz teknoloji dijital çözümlerine katılmaya (ve bunların etkisini ölçmeye) çalışın.
- .Amaç ve olumlu gezegen etkisi ile uyumlu çevresel pazarlarda büyüme için konumlanma
5.2
Doğrulanabilir Karbon Dengelemesi (Offset) Kullanın
- Karbon Kredisi piyasasını anlayın ve karbon dengelemesi kullanıyorsanız, doğrulanabilir karbon dengelemesi veya dijital olarak etkinleştirilmiş doğal karbon tutma yöntemlerini (örn. yeniden ağaçlandırma ve ilk ağaçlandırma gibi) kullanmaya çalışın.
5.3
Sürdürülebilir Tüketici Davranışlarını Hızlandırın ve Yenilik Yapın
- Örneğin, sürdürülebilir uygulamaları teşvik eden fiyat ayrımcılığı yapan dijital araçları etkinleştirmek için dijital ürünleri kullanın.
- Sürdürülebilir uygulamalara daha elverişli ekonomik modellerin dikkate alınması.
İlke 6 - Yaşamak için Sürdürülebilir Bir Gezegen Oluşturmak
Bu neden önemli?
Dijital ürün ve hizmetleri kullanarak gezegen üzerinde organizasyonel kapsamınızdan daha olumlu bir etki yaratmak için Karbon Sıfır veya Karbon Negatif'ten Gezegen Pozitif'e geçmek.
6.1
İşin Etkisini 3. Taraf Etki Değerlendirmelerine Göre Raporlayın
- Dijital sorumluluk uygulamaları da dahil olmak üzere BM Küresel İlkeler Sözleşmesi, Küresel Raporlama Girişimi, SASB (Sürdürülebilirlik Muhasebesi Standartları Kurulu), ESG (Çevresel, Sosyal ve Kurumsal Yönetişim) çerçeveleri veya BCorp gibi tanınmış bir sürdürülebilirlik raporlama standardıyla bağlantılı olarak tedarik zinciri genelinde şeffaf, sürdürülebilir ve etik çalışma uygulamalarını teşvik edin.
6.2
Yenilik Yapın ve Kurumsal Sınırların Ötesinde Olumlu Etki Yaratın
- Dijital teknoloji veya hizmetleri kullanarak somut ve olumlu bir etki yaratan yeni ürün grupları veya iş yetenekleri geliştirmeye ve yaratmaya çalışın.
- Ekonomik Sürdürülebilirlik - tedarik zincirinin, insanların, işletmenin
- Toplumsal Sürdürülebilirlik - sosyal uyum, güven ve mahremiyet
- Çevresel Sürdürülebilirlik (iklim değişikliği, biyoçeşitlilik, atık, kaynaklar)
- Ürün Tasarımında Döngüsel Ekonomi ilkelerini tanıtın.
- .Örneğin, veri veya API'lerin katkısı ya da yeni toplumsal ve çevresel faydalar yaratmak için analitik veri bilimi ile diğer teknolojilerin kullanımı
7 - Teknolojinin İklim ve Çevre Üzerindeki Etkisini Azaltın
Bu neden önemli?
Karbon Sıfır veya Karbon Negatif ve Net Sıfır’a doğru ilerlerken organizasyonunuzun etkisini azaltın.
7.1
Çevresel Bir BT Stratejisi Uygulayın
- Dijital teknolojiler için sorumlu geri dönüşüm uygulamalarının takip edilmesi – sıfır atığın hedeflenmesi, döngüsel ekonominin teşvik edilmesi
- Teknoloji kullanım ömrünün uzatılması (örn. akıllı telefonların) ve yenilenmiş BT kullanımı da dahil olmak üzere dijital teknolojiler için sorumlu imha uygulamalarının takip edilmesi
- Dijital teknolojilerin kullanımında çevresel hususlarda tasarım – örn. Sürdürülebilir Web Tasarımı ve BT Stratejisi.
7.2
Ölçün, Raporlayın, Enerji kullanımını En Aza İndirin ve Yenilenebilir Enerjiye Geçin
- Dijital teknolojiyi kullanarak Kapsam 1, 2 ve 3 emisyonlarını ölçerek ve etkin bir şekilde azaltarak tüketimi azaltın.
- Veri merkezlerinizde ve tedarik zinciri veri merkezlerinde, doğrudan ve dolaylı
- Ofislerinizde ve iş tesislerinizde
- Seyahat ve araç filolarınızda
- Merkezi olmayan varlık tabanınızda.
Fig. 1 : Michael Wade (MIT Sloan Review, 2020)